ประวัติที่มา/ความสำคัญ
ปี 2568 มูลนิธิหัวใจอาสา และองค์กรภาคีต่างๆ ได้มีความคิดเห็นร่วมกัน ที่จะจัด “ปาฐกถาไพบูลย์วัฒนศิริธรรม ครั้งที่ 11” ต่อเนื่อง โดยมีความเห็นว่า ในปัจจุบัน ปัญญาประดิษฐ์ (AI) เป็นเทคโนโลยีที่เข้ามามีบทบาทสำคัญในการเปลี่ยนแปลงและขับเคลื่อนสังคมในหลายมิติ ตั้งแต่ เศรษฐกิจ การศึกษา สาธารณสุข ไปจนถึงภาครัฐและอุตสาหกรรมต่างๆ AI ไม่เพียงช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการทำงาน แต่ยังเป็นปัจจัยสำคัญที่ช่วยยกระดับคุณภาพชีวิตของประชาชนให้ดียิ่งขึ้น AI กำลังเปลี่ยนแปลงโลกอย่างรวดเร็ว และส่งผลกระทบต่อทุกภาคส่วนของสังคม ตั้งแต่ ระดับบุคคล องค์กรธุรกิจ หน่วยงานภาครัฐ ไปจนถึงภาคประชาสังคม ทุกภาคส่วนในสังคมต้องเรียนรู้และเข้าใจ AI เพื่อให้สามารถใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีนี้ได้อย่างเต็มที่ ตลอดจนต้องมีการกำกับดูแล การป้องกันความเสี่ยง และร่วมกันพัฒนา AI อย่างรอบคอบ ให้เกิดประโยชน์สูงสุดต่อสังคม การเรียนรู้ AI ไม่ใช่แค่เรื่องของภาคธุรกิจ หรือหน่วยงานรัฐเท่านั้น แต่ภาคประชาสังคมก็ต้องมีบทบาทสำคัญ ในการกำกับดูแล (การตรวจสอบและควบคุมความไม่เป็นธรรม หรือการเลือกปฏิบัติ) การส่งเสริมการใช้ AI เพื่อประโยชน์ของส่วนรวม (เพื่อสังคมและสิ่งแวดล้อม) และการปกป้องสิทธิของประชาชนให้ได้รับความเป็นธรรมจากเทคโนโลยีที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว (การส่งเสริมการเรียนรู้และการพัฒนาเทคโนโลยีอย่างมีจริยธรรม และการป้องกันการใช้ AI ในทางที่เป็นภัยต่อสังคม) AI กำลังได้รับความสนใจในวงกว้าง ควรยกขึ้นเป็นภาพใหญ่ของสังคม เน้นความสัมพันธ์ระหว่างพลัง AI กับพลังสังคม มุ่งให้ “พลังของ AI ส่งเสริมกับพลังสังคมอย่างสร้างสรรค์” เพื่อสร้างอนาคตอย่างสมดุล โดยเฉพาะการที่พลังสังคมทุกด้าน-ทุกมิติ-ทุกกลุ่ม สามารถร่วมกันมีบทบาทในการใช้พลัง AI เพื่อสร้างอนาคตประเทศไทย มูลนิธิหัวใจอาสา จึงมีแนวความคิดที่จะจัดปาฐกถาไพบูลย์ฯ ครั้งที่ 11 ในหัวข้อ “AI กับพลังสังคมใหม่ เพื่อสร้างอนาคตประเทศไทย” เพื่อสร้างการเรียนรู้ให้กับคนในสังคม ได้เห็นภาพรวมของ AI ที่กำลังสร้างการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วกับโครงสร้างของสังคมไทย เห็นโอกาสและข้อจำกัดของ AI ในการเพิ่มประสิทธิภาพการทำงานในทุกภาคส่วน โดยเฉพาะในการทำงานเพื่อสังคมและสิ่งแวดล้อมของภาคสังคม และเห็นบทบาทของ “พลังพลเมือง” ที่จะเข้ามามีส่วนร่วมในการใช้ “พลัง AI” ให้เป็น “พลังใหม่” ในการสร้างอนาคตใหม่ของสังคมไทย โดยมีองค์ปาฐกที่มีความรู้และประสบการณ์ ในการใช้ AI และการพัฒนาสังคมในมิติต่างๆ จำนวน 4 ท่าน มาร่วมกล่าวปาฐกถา
